„Polskie obozy“ do Strasburga. Syn Karola Tendery skarży...

Syn Karola Tendery, Jerzy, wniósł przeciwko Niemcom skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w związku z odmową przez BGH (niemiecki Sąd Najwyższy) stwierdzenia wykonalności na terenie Niemiec wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 grudnia 2016r. Wyrok ten nakazywał niemieckiej telewizji publicznej ZDF przeproszenia jego ojca na swojej stronie internetowej za publikowanie wypowiedzi przypisujących Polakom utworzenie obozów zagłady – to jest za tak zwane „polskie obozy zagłady“.

Pełnomocnikiem Jerzego Tendery (a wcześniej jego ojca, Karola Tendery) jest Stowarzyszenie Patria Nostra, reprezentowane przez mec. Lecha Obarę.

Zdaniem Jerzego Tendery, niemieccy sędziowie BGH, odpowiednika polskiego Sądu Najwyższego, odmawiając jego ojcu wykonania polskiego wyroku dopuścili się naruszenia m. in. przepisu art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Skarżący zwraca uwagę na to, że Trybunał w dotychczasowym orzecznictwie odmawiał ochrony komukolwiek, kto dopuszczał się wypowiedzi negujących Holocaust lub w inny sposób wpływał na zniekształcanie wiedzy o Holocauście. Wypowiedzi typu „polskie obozy zagłady“ zniekształcają zaś wiedzę o Holokauście. Potwierdza to stanowisko International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) zawarte w „Roboczej definicji negacjonizmu i zniekształcania prawdy historycznej o Holokauście“.

Skarżący przekonuje w skardze, że niemieckie władze sądownicze miały obowiązek pozytywny, polegający na dbałości o zgodność wypowiedzi o Holokauście z faktami historycznymi i przeciwdziałaniu zniekształcaniu prawdy o Holokauście. Wiąże się to z koniecznością piętnowania tego rodzaju wypowiedzi.

Chodzi tu o dbałość o zgodność wypowiedzi z faktami historycznymi i przeciwdziałanie fałszowaniu prawdy o Holokauście. Stąd - zdaniem skarżącego Państwo Niemieckie syna Karola Tendery - niemieccy sędziowie naruszyli art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka chroniąc wypowiedzi negujące lub zniekształcające pamięć o Holokauście.

Skarga zarzuca Państwu Niemieckiemu również uchybienie standardom w zakresie prawa do sądu, gwarantowanego w art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Zwraca mianowicie uwagę, że w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału przyjęto, iż nieuzasadniona odmowa wykonania legalnego wyroku państwa obcego, tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, może być naruszeniem prawa do sądu rozumianego również jako prawa do skutecznej egzekucji wyroku sądowego.

BGH swoim postanowieniem zniweczyło to prawo Karola Tendery, posługując się przy tym nieuzasadnioną argumentacją, jakoby obowiązek opublikowania przeprosin stanowił próbę narzucenia cudzej opinii sprzecznego z prawem do opinii. Tymczasem orzecznictwo ETPC uznaje taką formę zadośćuczynienia naruszeniu dóbr osobistych za jak najbardziej dopuszczalną (np. Cihan Öztürk v. Turkey, § 33, Błaja News v. Poland, Gasior v. Poland).

Wreszcie, zdaniem spadkobiercy Karola Tendery, doszło do naruszenia prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego Karola Tendery. Do ich ochrony zobowiązani byli również niemieccy sędziowie, właśnie na mocy art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Do naruszenia dóbr osobistych ojca skarżącego doszło w wyniku opublikowania przez ZDF nieprawdziwej i fałszującej historię wypowiedzi o „polskich obozach”.

W dotychczasowym orzecznictwie Trybunału przyjmowano, że jakiekolwiek negatywne stereotypowanie grupy, jeśli osiąga pewien poziom, może uderzać w poczucie tożsamości grupy oraz poczucia własnej wartości i pewności siebie członków tej grupy. W tym znaczeniu można je postrzegać jako wpływające na życie prywatne członków grupy (Aksu v. Turcja, § 58; Lewit v. Austria, § 46).

Użycie terminu "polskie obozy zagłady" lub innego równorzędnego określenia na niemieckie obozy zagłady z okresu II Wojny Światowej stanowi uderzenie w naród polski jako grupę, którą - przez użycie tego fałszywego kodu językowego stereotypizuje się w sposób fałszujący historię jako sprawców lub współsprawców zbrodni ludobójstwa (Holokaustu).

Taki sposób negatywnego stereotypowania narodu polskiego osiągnął poważny poziom, na co wskazuje konieczność interweniowania władz polskich w wypadkach użycia sformułowań "polskie obozy zagłady" lub równorzędnych określeń opisujących niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne. Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału (Lewit v. Austria, § 46.) - zapobieżenie takim naruszeniom powinno wiązać się z podjęciem przez władze zobowiązań pozytywnych, niezbędnych dla zapewnienia poszanowania prawa do życia prywatnego. Mogą one obejmować środki mające na celu zabezpieczenie poszanowania życia prywatnego także w sferze stosunków między jednostkami.

Zdaniem skarżącego, władze niemieckie nie podjęły żadnych działań w tym kierunku. BGH w swoim postanowieniu z 19 lipca 2018 całkowicie pomija badanie wartości dobra osobistego Pana Tendery, co stanowiło naruszenie jego prawa z art. 8 EKPC.

Stosowne poparcie w tej sprawie wniosą też: jako Amicus Curiae Stanisław Zalewski - prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych oraz prof. Stephan Lehnstaedt z Touro College Berlin – szef kierunku Studia nad Holocaustem.

Mec. Lech Obara – prezes Stowarzyszenia Patria Nostra;