Drodzy Przyjaciele, Szanowni Państwo,Uprzejmie informuję, ukazał się 1/37, 2009 Znad Wilii ISSN 1392-9712, indeks 327956, cena 12 zł Czytając pismo, wydawane po polsku na Litwie, wspieracie Państwo odradzającą się inteligencję polską w tym kraju. Zapraszam do nabywania ZW w kioskach RUCHu, obecne niestety, w niektórych, na głównych ulicach, proszę pytać! Dobra droga to zamówienie pisma w najbliższych od Państwa kioskach RUCHu. Ponadto ZW jest w księgarni im. B. Prusa w Warszawie (Krakowskie Przedmieście 7). W Olsztynie i okolicach kolportaż prowadzi Krzysztof Jankowski: tel. 89 5344878, 89 6463294. Proszę poinformować o tym zainteresowanych! Na życzenie Państwa pismo wysyłam pocztą(plus koszty przesyłki). Kwartalnik nabyć można w Wilnie: w Polskiej Galerii Artystycznej Znad Wilii, Isganytojo 2/4 (k. Bakszty, na Starym Mieście), w Domu Kultury Polskiej, księgarni "Elephas". Romuald Mieczkowski, redaktor naczelny i wydawca Tel.w Polsce: 48 508764030, 48 22 5864210, na Litwie: 370 5 2123020 W numerze znalazło się wiele ciekawych publikacji. M.in. o konflikcie litewsko-polskim 1920 roku pisze historyk Gintautas Ereminas. Nieznane karty dziejów budowy mostów na Wilii i Wilence w Wilnie, ilustrowane unikalnymi fotografiami, porusza Janusz Józef Masłowski, wnuk generała Henryka Krok-Paszkowskiego. Sporo miejsca poświęcamy Polakom na Wschodzie. O rodakach w Mohylewie pisze Wacław Podbereski, trudne losy swojej rodziny przed wojną i na jej początku na Ukrainie w okolicach Lwowa wspomina Jadzia z Piotraszewskich Filipiakowa. O Rajdzie motocyklowym (Yamachą do Katynia) do miejsc pamięci narodowej na Wschodzie pisze Barbara Gruszka-Zych. W numerze jest informacja o XVI Międzynarodowych Spotkaniach Poetyckich Maj nad Wilią w Wilnie (24-28 maja), są zapiski z ubiegłego festiwalu Marka Bernackiego, znalazło się opowiadanie Barnima Regalicy pt. Szabla Węgra, wiersze Zianona Pazniaka i Vladasa Braziunasa, a także jest mowa o korespondencji Zbigniewa S. Siemaszki z Giedroyciem, o książkach o tematyce wilenskiej. A ponadto: Są felietony o kryzysie na Litwie, prawdziwym i rzekomym, Tomasza Bończy, Znad Dniepra pisze Juryj Zawhorodnij, Znad Wisły Marek Skwarnicki, zaś Znad Newy, o Polakach Petersburga Anatol Niechaj; informujemy o wydarzeniach kulturalnych z udziałem Polaków litewskich (Galeria, pasje; Poczet plastyków wileńskich), prezentujemy kalendarium wydarzeń na linii Litwa - Polska. W numerze dużo zdjęć wileńskich, kolorowe wklejki malarstwa! Chcę zwrócić uwagę Państwa na książki z serii Biblioteka Znad Wilii. Ukazała się jej pozycja nr 3: Przenieść Wilno do serca. Portret Miasta, Wilno 2009, Poezja Polaków (z Wilna, Polski i na emigracji), Litwinów (m.in. Tomas Venclova), Białorusinów (m.in. Zianon Pazniak), Tatara (Selim Chazbijewicz), a także Rosjanina, Czecha i Estończyka tworzy unikalny portret Miasta. W zbiorze znalazły się wiersze 48 autorów. Są to: Ihar Babkou, Vladas Braziunas, Tadeusz Chabrowski, Wiesław Ciesielski, Marek Dettlaff, Leszek Długosz, Józefa Drozdowska, Karol Grenzler, Barbara Gruszka-Zych, Ignacy Fiut, Bogdan Hildebrandt, Marek Soczak, Ludmiůa Janusewicz, Georgij Jefremow, Antanas A.Jonynas, Anna Kajtochowa, Hanna Karp, Wojciech Kawiński, Anna Kielan, Krystyna Konecka, Vytautas Landsbergis (Jonas Zemkalnis), Dariusz Lebioda, Krystyna Lenkowska, Jonas Liniauskas, Jacek Lubart-Krzysica, Romuald Lawrynowicz, Wanda Lomnicka-Dulak, Aidas Marcenas, Marcelijus Martinaitis, Libor Martinek, Henryk Mażul, Waldemar Michalski, Romuald Mieczkowski, Elżbieta Musiał, Janina Osewska, Stefan Pastuszewski, Zianon Pazniak, Wojciech Piotrowicz, Aarne Puu, Daniel Ratz, Tadeusz Rawa, Alicja Rybałko, Ramute Skučaite, Anna Sołbut, Józef Szostakowski, Tomas Venclova, Marek Wawrzkiewicz i Sławomir Worotyński. W opracowaniu są wklejki z 24 fotografiami Wilna Biblioteka Znad Wilii. Pozycja nr 2: Romuald Mieczkowski * Nikt nie woła* Wilno 2007, ISNB 978-9986-532-04-0 82 wiersze ukazują w dużym stopniu Wilno, widziane przez Polaka, mocno związanego z tym Miastem, patrzącego na nie z pewnej odległości i perspektywy. Dostrzega on złożoność nieodwracalnych zmian, stara się uzmysłowić sens wielkich i małych, straconych i pozyskanych Ojczyzn. Wilno w tych wierszach bywa zawsze, nawet gdy mowa jest o czymś innym. To widzenie świata dopełniają fotogramy autorstwa poety, którymi szkicuje Miasto, potraktowane nie dosłownie, tylko jako otoczka dla zawartych przeżyć oraz głębokich i subtelnych rozważań. *************************************************************** Biblioteka Znad Wilii. Pozycja nr 1: Romuald Mieczkowski, Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie, Wilno 2007, ISBN 978-9986-532-03-31 Literatury, dotyczącej Wilna i Wileńszczyzny, powstało niemało. Cieszyła się ona sympatią przed wojną, istniała w ocenzurowaniu w PRLu, temat podejmowano na emigracji. W większości opisywała wojenną gehennę, życie na obczyźnie. A co działo się na terenach ma Wschodzie, na których pozostali Polacy? Takich świadectw niewiele. Szczególnie, jeśli chodzi o dokonania literackie, tworzone przez naocznych świadków. Niektóre moje opowiadania to świat, widziany jakby w krzywym zwierciadle, niezrozumiały dla dziecka, wychowanego w polskiej tradycji, ale żyjącego w twardych sowieckich realiach. Zdarzenia te bywają jednocześnie śmieszne i dramatyczne, są rodzajem dokumentu, bowiem ludzie noszą swe prawdziwe nazwiska. Jest to hołd, który oddałem rodzinie, krewnym. Dzięki jednemu opowiadaniu moi dziadkowie Piotrowscy pośmiertnie zostali upamiętnieni za uratowanie podczas wojny rodziny żydowskiej. Książka jest próbą przypomnienia o nas, Polakach na Wileńszczyźnie, o naszych dziejach, snach i oczekiwaniach. Zawarłem w niej drogie dla mnie zdjęcia z archiwum rodzinnego (RM) Na życzenie Państwa książki możemy przesłać pocztą.