„Rany pod Kontrolą”

Czas to tkanka

Problem leczenia ran trudno gojących się w Polsce staje się coraz bardziej poważny. Z danych przedstawionych w Porozumieniu wynika, że rozpoznanie rany przewlekłej można postawić już po 4–6 tygodniach braku postępu w gojeniu. Niestety, niewłaściwe leczenie, polegające głównie na zmianie opatrunków, często trwa miesiącami, a nawet latami. W Polsce jedynie nieliczne ośrodki realizują kompleksowe leczenie ran w ramach finansowania ze środków publicznych. Z tego powodu pacjenci z ranami trudno gojącymi się borykają się z przewlekłym bólem psychicznym i fizycznym, dyskomfortem oraz wykluczeniem społecznym, a ich rodziny przejmują ciężar opieki. Brak odpowiedniej opieki prowadzi do hospitalizacji i zwiększonych kosztów leczenia ran, co generuje dodatkowe obciążenie dla systemu ochrony zdrowia.

„Porozumienie na rzecz Profesjonalnej Terapii Ran to ważny i konieczny krok w kierunku stworzenia kompleksowego systemu opieki nad pacjentami z ranami trudno gojącymi się. Naszym celem jest wskazanie kierunków zmian i wyznaczenie horyzontu dla dalszych prac, które mają poprawić skuteczność leczenia ran trudno gojących się, zmniejszyć liczbę zakażeń miejsca operowanego czy zmniejszyć liczbę amputacji. Istotne jest również podkreślenie znaczenia wczesnej interwencji i właściwej opieki nad raną. Dużą rolę odgrywa tu również antyseptyka, która polega na odkażaniu rany – eliminacji drobnoustrojów – jest to szczególnie ważne, zwłaszcza w kontekście rosnącej antybiotykoodporności. Dzięki wdrożeniu nowoczesnych technologii, takich jak na przykład zaawansowane opatrunki i terapia podciśnieniowa, chcemy nie tylko przyspieszyć gojenie się ran, ale również zredukować liczbę powikłań. Porozumienie ma stać się podstawą do dalszego rozwoju opieki nad pacjentami, zapewniając im skuteczniejszą terapię i poprawę jakości życia” – mówi prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz, Przewodniczący Rady Ekspertów.

Czas na zmiany w leczeniu ran

Kampania „Rany pod Kontrolą” ma na celu kompleksowe podejście do problematyki ran trudno gojących się, które w Polsce stanowią poważne wyzwanie zdrowotne. Pomimo intensywnej współpracy z działami zakażeń szpitalnych i mikrobiologami nadal w procesie terapii ran trudno gojących się obserwuje się nieuzasadnione stosowanie antybiotyków oraz niezalecanych antyseptyków, takich jak mleczan etakrydyny, kwas borny czy woda utleniona. W Polsce szacuje się, że około 16% wszystkich recept na antybiotyki ma związek z leczeniem ran, co wskazuje na istotny problem w zakresie ich opieki. Owrzodzenia z cechami przewlekłego stanu zapalnego często będącego wynikiem infekcji nie mają szansy na prawidłowy proces gojenia. Brak wdrożenia i implementacji ujednoliconego, opartego na dowodach naukowych oraz wytycznych, postępowania z raną trudno gojącą się może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, w tym amputacji i kalectwa. Ważnym elementem kampanii będzie organizacja warsztatów, które umożliwią pielęgniarkom oraz farmaceutom lepsze zrozumienie problemu ran trudno gojących się i zasad prawidłowego postępowania.

„W Polsce mamy do czynienia z poważnym problemem braku odpowiedniej wiedzy na temat leczenia ran przewlekłych, co jest jednym z największych wyzwań, z jakimi się zmagamy. W dobie antybiotykooporności szczególnie ważna jest edukacja na temat wczesnego zapobiegania infekcjom w ranie poprzez np. dobór odpowiednich produktów. Pielęgniarki odgrywają kluczową rolę w procesie terapeutycznym. Dlatego istotne jest, aby podnosić ich kompetencje w zakresie skutecznych praktyk pielęgnacyjnych oraz terapii wspomagających gojenie ran. W ramach kampanii będziemy kłaść nacisk na rozwój umiejętności personelu medycznego, aby mogli jeszcze lepiej wspierać pacjentów w procesie leczenia. Warsztaty, które planujemy w różnych regionach Polski, mają na celu dotarcie do jak największej liczby specjalistów, co bezpośrednio przełoży się na poprawę jakości opieki i życia pacjentów” – mówi mgr Mariola Łodzińska, Prezes Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych.

Jak farmaceuci mogą zmienić podejście do terapii ran?

Kampania „Rany pod Kontrolą” ma na celu zapewnienie farmaceutom odpowiednich narzędzi i wiedzy, aby mogli skutecznie doradzać pacjentom w zakresie właściwej pielęgnacji ran oraz doboru odpowiednich opatrunków i antyseptyków. Niestety, nadal obserwuje się brak dostępu do wystarczającej wiedzy na temat leczenia ran, co stanowi poważne wyzwanie dla pacjentów oraz personelu medycznego. Porozumienie na rzecz Profesjonalnej Terapii Ran kładzie szczególny nacisk na rozwój programów edukacyjnych, które dostarczą również farmaceutom niezbędnych informacji oraz praktycznych umiejętności w zakresie opieki nad pacjentem z raną ostrą oraz trudno gojącą się. Pozwoli to na ujednolicenie standardów postępowania w oparciu o najnowsze doniesienia, wytyczne i dowody naukowe związane z postępowaniem z raną, w tym jej antyseptyką czy zastosowaniem specjalistycznych opatrunków, wykluczając w ten sposób stare metody terapii suszenia ran czy stosowania substancji niezalecanych przez gremia ekspertów, w tym miejscowej antybiotykoterapii w maści, kwasu bornego, wody utlenionej, żółtego proszku czy roztworu mleczanu etaktydyny.

„Farmaceuci są istotnym elementem procesu opieki nad ranami, ponieważ pacjenci bardzo często szukają wsparcia i porad właśnie w aptekachⁱ. W ramach kampanii „Rany pod Kontrolą” koncentrujemy się na zwiększeniu świadomości farmaceutów na temat skutecznych metod pielęgnacji ran, aby mogli lepiej wspierać pacjentów w ich codziennej opiece. Kluczowe jest, aby farmaceuci byli świadomi swoich kompetencji, szczególnie w zakresie opieki nad ranami krótkotrwałymi i powierzchownymi, gdzie ważne jest dobranie odpowiednich opatrunków i antyseptyków. Powinni również umieć rozpoznać sytuacje wymagające konsultacji ze specjalistą. Dzięki planowanym szkoleniom zyskają niezbędną wiedzę i umiejętności, co przyczyni się do poprawy jakości oferowanej opieki oraz redukcji ryzyka powikłań” – podkreśla dr n. farm. Piotr Merks, Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Farmacji.

Kampania „Rany pod Kontrolą” nie tylko stawia na podnoszenie kwalifikacji personelu medycznego, ale również na poprawę systemu oraz jakości opieki. Nadrzędnym celem jest poprawa jakości życia pacjentów którzy od lat zmagają się z raną trudno gojącą się poprzez edukację, profilaktykę i współpracę w obszarze zdrowia. Pacjent z wygojoną raną trudno gojącą się to nie tylko pacjent, który uniknął tragedii, kalectwa i wykluczenia, ale to pacjent który wrócił do życia rodzinnego oraz życia społecznego. Odciążenie systemu ochrony zdrowia poprzez skuteczne wygojenie, a nie wieloletnie gojenie jest kluczowym wyzwaniem systemowym ochrony zdrowia.