Drodzy Przyjaciele, Szanowni Państwo,Uprzejmie informuję, że ukazał się nr 4/36, 2008,Znad Wilii ISSN 1392-9712, indeks nr 327956, cena 12 PLN Czytając pismo, wydawane po polsku na Litwie, wspieracie Państwo odradzającą się inteligencję polską w tym kraju. Zapraszam do nabywania Znad Wilii w salonikach i kioskach RUCHu, niestety, tylko w niektórych, usytuowanych najczęściej przy dworcach, na głównych ulicach, proszę pytać! Dobra droga to zamówienie pisma w najbliższych do Państwa kioskach RUCHu. Znad Wilii można nabyć w księgarni im. B. Prusa w Warszawie (Krakowskie Przedmieście 7). W Olsztynie i okolicach kolportaż prowadzi Krzysztof Jankowski: tel. 89 5344878, 89 6463294. Proszę poinformować o tym zainteresowanych d. Kresami! Na życzenie Państwa pismo wysyłam pocztą (plus koszty przesyłki). Kwartalnik nabyć można w Wilnie: w Polskiej Galerii Artystycznej Znad Wilii, Isganytojo 2/4 (k. Bakszty), na Starym Mieście. Romuald Mieczkowski, redaktor naczelny i wydawca Tel. w Polsce: +48 508764030, +48 22 5864210, na Litwie: +370 5 2123020 A numer ten jest szczególny, zawiera ciekawe materiały z dyskusji o tym, co nam zostało z dawnej spuścizny Jagiellonów i Rzeczypospolitej w Polsce, na Litwie, Białorusi i Ukrainie; rozważania: co należy zrobić, aby tę spuściznę zachować i spożytkować ją w budowaniu nowych relacji. Już sam tytuł jednej z dyskusji intryguje: Kiedy Polska została wdową? W błyskotliwej rozmowie biorą udział: charyzmatyczny profesor litewski Alfredas Bumblauskas, Krzysztof Zanussi, Ewa Beynar-Czeczott, córka Pawła Jasienicy, Tomasz Łubieński, Grażyna Dremaite i inni. Inny, niezwykle ważny temat, to bulwersująca sprawa zaniedbania, prowadząca do zniszczenia Celi Konrada, spekulacje wokół niej z pytaniem: Czy Mickiewicz powinien robić reklamę uruchomionemu tam biznesowi hotelowemu? Redakcja przytacza swoje raporty, przedstawia nieznane okoliczniści i dokumenty w tej sprawie. Piszą o tym Romuald Mieczkowski w artykule Zmieniono adres, wystrój i nastrój. Co dalej? i Edmund Pawlak Cela Konrada schodzi do parteru, przytoczone są pisma do prof. Eufemii Teichmann, ówczesnej ambasador RP w Wilnie, do ministra kultury RP i inne. Prócz zapisu z dyskusji Kiedy Polska zostaůa wdową? Spór o spadek Rzeczypospolitej w Pałacu Paców, siedzibie Ambasady RP w Wilnie, jest zapis rozmowy pt. Budowanie teraźniejszości na starych fundamentach w Instytucie Polskim, są następujące artykuły i eseje: *** Ewa Beynar-Czeczott, Wspomnienie dziecięcych lat w Wilnie; *** Danuta M. Lebioda, Jagiellonowie i literatura; *** Ewa Górecka, Spadkobiercy Jagiellonów: język jako znak wielokulturowości we wspomnieniach Jasienicy, Sławińskiej i Miłosza; *** Marek Sobczak, Duch Jagiellonów dzisiaj; *** Katarzyna Wesołowska, Zauroczenia: jechać do Wilna? A ponadto: O 15-leciu polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim pisze Irena Fedorowicz, znalazły się felietony Tomasza Bończy, poruszające aktualne problemy współczesnego Wilna; Marka Skwarnickiego: o tęsknocie do Grodna i Eugeniusza Kurzawy: o latającym cyrku literackim; jest mowa o wydarzeniach kulturalnych z udziałem Polaków litewskich (Galeria, pasje: Z zapiśnika obserwatora i uczestnika; Poczet plastyków wileńskich), kalendarium wydarzeń, notki o autorach. Dużo zdjęć wileńskich, kolorowe wklejki z malarstwem z Litwy! ******************* Chcę zwrócić uwagę Państwa na książki z serii Biblioteka Znad Wilii. Ukazała się jej pozycja nr 3: Przenieść Wilno do serca. Portret Miasta, Wilno 2009, Poezja Polaków (z Wilna, Polski i na emigracji), Litwinów (m.in. Tomas Venclova), Białorusinów (m.in. Zianon Pazniak), Tatara (Selim Chazbijewicz), a także Rosjanina, Czecha i Estończyka tworzy unikalny portret Miasta. W zbiorze znalazły się wiersze 48 autorów. Są to: Ihar Babkou, Vladas Braziunas, Tadeusz Chabrowski, Wiesław Ciesielski, Marek Dettlaff, Leszek Długosz, Józefa Drozdowska, Karol Grenzler, Barbara Gruszka-Zych, Ignacy Fiut, Bogdan Hildebrandt, Marek Soczak, Ludmiůa Janusewicz, Georgij Jefremow, Antanas A.Jonynas, Anna Kajtochowa, Hanna Karp, Wojciech Kawiński, Anna Kielan, Krystyna Konecka, Vytautas Landsbergis (Jonas Zemkalnis), Dariusz Lebioda, Krystyna Lenkowska, Jonas Liniauskas, Jacek Lubart-Krzysica, Romuald Lawrynowicz, Wanda Lomnicka-Dulak, Aidas Marcenas, Marcelijus Martinaitis, Libor Martinek, Henryk Mażul, Waldemar Michalski, Romuald Mieczkowski, Elżbieta Musiał, Janina Osewska, Stefan Pastuszewski, Zianon Pazniak, Wojciech Piotrowicz, Aarne Puu, Daniel Ratz, Tadeusz Rawa, Alicja Rybałko, Ramute Skučaite, Anna Sołbut, Józef Szostakowski, Tomas Venclova, Marek Wawrzkiewicz i Sławomir Worotyński. W opracowaniu są wklejki z 24 fotografiami Wilna ************************************************************* Biblioteka Znad Wilii. Pozycja nr 2: Romuald Mieczkowski * Nikt nie woła* Wilno 2007, ISNB 978-9986-532-04-0 82 wiersze ukazują w dużym stopniu Wilno, widziane przez Polaka, mocno związanego z tym Miastem, patrzącego na nie z pewnej odległości i perspektywy. Dostrzega on złożoność nieodwracalnych zmian, stara się uzmysłowić sens wielkich i małych, straconych i pozyskanych Ojczyzn. Wilno w tych wierszach bywa zawsze, nawet gdy mowa jest o czymś innym. To widzenie świata dopełniają fotogramy autorstwa poety, którymi szkicuje Miasto, potraktowane nie dosłownie, tylko jako otoczka dla zawartych przeżyć oraz głębokich i subtelnych rozważań. *************************************************************** Biblioteka Znad Wilii. Pozycja nr 1: Romuald Mieczkowski, Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie, Wilno 2007, ISBN 978-9986-532-03-31 Literatury, dotyczącej Wilna i Wileńszczyzny, powstało niemało. Cieszyła się ona sympatią przed wojną, istniała w ocenzurowaniu w PRLu, temat podejmowano na emigracji. W większości opisywała wojenną gehennę, życie na obczyźnie. A co działo się na terenach ma Wschodzie, na których pozostali Polacy? Takich świadectw niewiele. Szczególnie, jeśli chodzi o dokonania literackie, tworzone przez naocznych świadków. Niektóre moje opowiadania to świat, widziany jakby w krzywym zwierciadle, niezrozumiały dla dziecka, wychowanego w polskiej tradycji, ale żyjącego w twardych sowieckich realiach. Zdarzenia te bywają jednocześnie śmieszne i dramatyczne, są rodzajem dokumentu, bowiem ludzie noszą swe prawdziwe nazwiska. Jest to hołd, który oddałem rodzinie, krewnym. Dzięki jednemu opowiadaniu moi dziadkowie Piotrowscy pośmiertnie zostali upamiętnieni za uratowanie podczas wojny rodziny żydowskiej. Książka jest próbą przypomnienia o nas, Polakach na Wileńszczyźnie, o naszych dziejach, snach i oczekiwaniach. Zawarłem w niej drogie dla mnie zdjęcia z archiwum rodzinnego. RM Na życzenie Państwa książki możemy przesłać pocztą.